Carrièreontwikkeling wordt nog te vaak verengd tot promotie. Maar wat als er simpelweg geen plaats is bovenaan de ladder? Wat als je als leidinggevende ziet dat een medewerker klaar is voor meer, maar je geen klassieke doorgroeimogelijkheid kan bieden?
Zonder alternatieven kom je als organisatie snel in een verlies-verliesscenario terecht: medewerkers voelen zich vastgeroest, en leidinggevenden moeten gefrustreerd toekijken hoe talent stilvalt of vertrekt.
Daarom gingen 15 organisaties, samen goed voor meer dan 7.000 medewerkers, in 2023 op zoek naar een nieuw perspectief: hoe kunnen we loopbaanontwikkeling stimuleren zonder promotie als enige maatstaf te gebruiken?
Wat ze ontdekten? Wanneer organisaties loopbaankansen aanbieden die verder gaan dan louter promotie, komt er beweging. Medewerkers krijgen nieuwe impulsen om te groeien, hun veerkracht stijgt en ze durven bewuster keuzes maken. Het resultaat is niet alleen meer werkgeluk, maar ook een gezonde doorstroom van talent, kennis en energie binnen de organisatie.
Zo bleek dat het al een groot verschil maakt wanneer je expliciet benadrukt dat talent en leervermogen belangrijker zijn dan het volledig afvinken van een functieprofiel. Organisaties die dit vermelden in hun interne vacatures, merkten dat medewerkers zich sneller kandidaat stellen voor functies waar ze zich misschien niet eerder klaar voor voelden. Die kleine aanmoediging verlaagt de drempel om lateraal te bewegen, en maakt ruimte voor groei in de breedte – niet alleen omhoog.
Daarnaast blijkt het delen van échte loopbaanverhalen bijzonder krachtig. Verhalen van collega’s of leidinggevenden die vertellen over onverwachte wendingen, zijstappen of twijfels maken het idee van een “squiggly career” – een niet-lineaire loopbaan – zichtbaar en bespreekbaar. Wanneer medewerkers horen dat succes niet altijd een rechte lijn is, ontstaat er ruimte om hun eigen pad vorm te geven. En net daar begint duurzame ontwikkeling.
Nog een manier om medewerkers uit te nodigen tot ontdekking, is door hen de kans te geven om tijdelijk een kijkje te nemen in een andere afdeling of functie – zonder druk of verplichting. Dergelijke “career safaris”, die variëren van enkele dagen tot een paar weken, bieden medewerkers de kans om nieuwe contexten te leren kennen, nieuwsgierigheid te voeden en hun zelfvertrouwen op te bouwen. Het verlaagt het risico van een carrièreswitch en verhoogt tegelijk de interne mobiliteit.
Tot slot is het waardevol om niet alle verantwoordelijkheid voor loopbaangesprekken bij de leidinggevende te leggen. Een externe mentor of “move mentor” kan een veilige klankbord zijn waar medewerkers open kunnen reflecteren over hun groeibehoeften of twijfels. Zulke mentorrelaties blijken een zachte maar doeltreffende motor achter loopbaanactie: medewerkers voelen zich gesterkt om gesprekken aan te gaan, feedback te vragen en nieuwe kansen te verkennen – soms nog voor ze overwogen om de organisatie te verlaten.
Door afscheid te nemen van het klassieke idee dat groei altijd een verticale beweging is, openen organisaties de deur naar échte ontwikkeling. Leidinggevenden kunnen bredere gesprekken voeren over groei. Medewerkers ontdekken nieuwe mogelijkheden, binnen en buiten hun functie. En organisaties bouwen aan een lerende cultuur waarin talent beweegt in plaats van afhaakt.
Meer perspectieven creëren is een investering die iedereen vooruithelpt.
Want de genderkloof is geen vast gegeven. Ze is het resultaat van keuzes. En dus ook iets wat we kunnen veranderen.
Elke beslissing, elk beleid, elke stap die we zetten – als individu of als bedrijf – maakt het verschil.
Stel je voor dat je straks kan zeggen: “Ik heb doorgezet, ondanks de grootste crisis sinds de jaren dertig.”
Dat voelt toch tien keer beter dan: “Ik had een goed excuus om het niet te doen”?
“De maakindustrie is niet dood. Ze mag ook niet dood! Maar als we willen dat ze blijft groeien, moeten we anders kijken naar technologie én naar mensen.”
De titel is geen provocatie, maar een vaststelling. HR – zoals we het vandaag vaak nog kennen – is eigenlijk al lang achterhaald.
Elke keer wanneer iemand zichzelf voorstelt als “HR-expert” of “gepassioneerd door HR”, voel ik een lichte treurigheid opkomen. Niet omdat betrokkenheid bij mensen geen passie waard is – integendeel – maar omdat het zoveel meer kan en zou moeten zijn dan dat.
Job crafting gaat over het proactief nemen van stappen en acties om het werk dat we doen opnieuw vorm te geven, waarbij we taken, relaties en percepties van ons werk veranderen.